تطبیق کارکرد زمان روایی در دو داستان کوتاه اثر الطیب صالح و مصطفی مستور بر مبنای آرای ژنت

Authors

Abstract:

نحوۀ به­کارگیری عنصر زمان در برخی از داستان­های مدرن، داستان را به فرآیندی دیریاب برای دریافت­کننده تبدیل می­کند. امروزه نظم حاکم در داستان­های سنتی، جای خود را به آشفتگی در داستان­های مدرن می­دهد؛ چراکه برخی داستان­پردازان با وارد ساختن خاطرات، رؤیاها و کابوس­های انسان در جوامع مدرن به عنوان تکنیکی جدید، باعث می­شوند که مرزهای زمان، دچار فروپاشی شود و بالطبع، سرعت­ سیر داستان و تکرار برخی رویدادها نیز دستخوش تغییر شود. ژرار ژنت، برای تسهیل در این زمینه، سه جنبۀ مهم دلالت مقولة زمان؛ یعنی ترتیب، سرعت و تکرار را در قالب نظریۀ مشهور «نظم، تداوم و بسامد» مطرح کرده است که از آن به عنوان جامع­ترین نظریه در باب تحلیل عنصر زمان در روایت یاد می­شود. جستار حاضر، نحوۀ استفاده از این عنصر را در داستان­های کوتاه «نخلۀ علی الجدول» نوشتۀ الطیب صالح؛ رمان­نویس نامدار سودانی و «عشق روی پیاده­رو» اثر مصطفی مستور نویسندة ایرانی بر مبنای آرای ژنت، مطالعه می­کند. دو داستان­پرداز، در به­کارگیری بازی­های زمانی در پردازش داستان کوتاه، همسو هستند. نتایج تحقیق، نشان می­دهد که ترتیب رویدادها در دو داستان از سوی دو نویسنده، دچار آشفتگی­شده تا با آشفتگی روحی انسان در جوامع مدرن، همخوانی داشته باشد. از میان تکنیک­های کاهش و افزایش سرعت روایت، دو نویسنده، بیشتر از درنگ توصیفی استفاده کرده، باعث شکاف­های طولانی و تعلیق در داستان­ها شده­اند­ و با تکنیک روایت چندباره یا مکرر به برجستگی رخدادهای مهم پرداخته­اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مفهوم انسان و انسان شناسی در داستان های مصطفی مستور بر مبنای ارتباطات چهارگانه

انسان شناسی و مفهوم انسان در کنار مفهوم خدا و جهان، یکی از مفاهیم بنیادی اندیشه ی بشری است. خدا، انسان، جهان، سه محور اساسی اندیشه بشری است که در طول تاریخ و در همه جوامع، پرسش های مهم درباره آنها مطرح شده و تمام تلاش فکری بشر، متوجه این سه کانون و یافتن پاسخ های مناسب برای پرسش های مربوط به آن است. مساله ارتباطات چهارگانه (رابطه انسان با خدا، ‌خود،‌ دیگری و طبیعت) در ادبیات داستانی به دلیل نوع...

full text

زمان روایی و کارکرد آن در فرایند تولید درونمایة داستان کوتاه «الخطوبه» اثر بهاء طاهر

زمان روایت، کلید فهم کارهای نوین ادبی و ابزار کشف دلالت آن شده‌است و نقش مؤثری در فرایند شکل‌گیری درونمایة داستان‌های کوتاه امروزی ایفا می‌کند. پژوهش حاضر می‌کوشد انواع زمان روایی را در داستان کوتاه «الخطوبه» بهاء طاهر، براساس نظریة ژرار ژنت و با تکیه بر شیوة توصیفی ـ تحلیلی بررسی نماید و نقش آن را در فرایند تولید درونمایة این داستان تبیین کند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که میان انواع زمان روا...

full text

داستان کوتاه در دو سوی جهان (تحلیل و بررسی آثار مصطفی مستور و ریموند کاروِر با رویکرد تطبیقی)

امروزه ادبیات، به‏ویژه داستان کوتاه، را نوعی صنعت می‏دانند که قواعدی دارد و می‏توان با خواندن و کوشش زیاد آن را فرا گرفت. داستان کوتاه را می‏توان از نظر شخصیت‏ها، نوع بیان داستان، و کوتاهی و بلندی آن بررسی کرد یا با استفاده از ادبیاتِ نسبتاً نوپای تطبیقیِ «روابط و تأثیرات ادبی» عناصر مشترک داستان‏ها را در زبان‏های گوناگون کاوید. ریموند کارور و مصطفی مستور دو نویسندۀ بزرگی‌اند که در میان مخاطبان اد...

full text

بررسی تطبیقی عنصر زمان و زمانمندی خطی و یادواره‌ای (مطالعة موردی: «بعد از ظهر سبز» و «دُومَه وَد حَامِد»)

چکیدهروایت‌شناسی و به‌ویژه مقولۀ زمان در روایت از دانش‌های جدید نقد ادبی و روایی در چند دهة اخیر است. ژرار ژنت فرانسوی موفّق‌ترین نظریه‌پرداز زمان روایی است که نظریۀ خویش را در سه قالب «نظم، تداوم و بسامد» مطرح کرده‌‌است. هم‌چنین ژولیوا کریستوا نیز بر این عقیده است که می‌توان زمان داستان‌های روایی را با تحلیل زمان روایی و زمان متن مورد بحث به دو گونه زمانمندی یادواره‌ای و خطی تقسیم کرد. در واقع ...

full text

کارکرد کنش‌های ارتباطیِ برون‌زبانی در داستان‌های مصطفی مستور

کارکرد کنش‌های ارتباطیِ برون‌زبانی در داستان‌های مصطفی مستور* سمیه حاجتی1 کارشناس ارشد ادبیات فارسی دکتر احمد رضی دانشیار دانشگاه گیلان چکیده مصطفی مستور، از داستان‌نویسان معاصر است که آثار داستانی‌اش از سوی مخاطبان و منتقدان مورد استقبال قرار گرفته است و برخی از آثار او  به چندین زبان ترجمه شده است. در این نوشتار با نگاهی میان‌رشته‌ای بازتاب کنش‌های برون‌زبانی و کارکردهای عمدۀ آن در داستا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 26

pages  26- 1

publication date 2017-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023